نقش تمثیل های بیهقی در تبیین بی اعتمادی در دربار مسعود غزنوی

Authors

قاسم صحرایی

استادیار دانشگاه لرستان علی حیدری

استادیار دانشگاه لرستان مریم میرزایی مقدم

کارشناس ارشد

abstract

در تاریخ بیهقی به کارگیری ابزارها و امکانات هنری و ادبی، از جمله تمثیل، تنها برای زینت و بخشیدن زیبایی هنری به اثر نیست، بلکه این ابزار در ژرف ساخت خود اهداف خاص نویسنده را نیز می­پروراند؛ به عبارت دیگر، نویسنده گاه مجبور می­شود با توجه به موقعیت اجتماعی و سیاسی خود یا حال و مقام اشخاصی که موقعیت­های مختلف اثرش را می­سازند، اندیشه­ها و مقاصد خود را با استفاده از شیوه­های غیرمستقیم همچون به­کارگیری تمثیل­ها و حکایات مناسب و... برای خواننده آشکار کند. به این ترتیب، خواننده پس از کنار زدن حجاب ظاهر تمثیل و حکایت می­تواند به معنای تازه و جالبی دست یابد که به دلیل آمیختگی آن با هنجارهای ادبی مؤثرتر واقع می­شود.   هدف این مقاله آن است که با بررسی برخی حکایات و تمثیل­های تاریخ بیهقی نشان دهد چگونه ابوالفضل بیهقی برای نشان دادن محیط و زمانه فتنه­زا و آشوب ساز خود و نیز تحلیل بی­اعتمادی­های موجود در دربار مسعود غزنوی از شیوه بیان غیرمستقیم و قابل تفسیر تمثیل استفاده کرده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی قلم بیهقی در تحلیل بی اعتمادیهای دربار مسعود غزنوی

ادبیات تصویر یک جهان یا گستره یک جهان بینی است. خواننده یک متن ادبی می تواند تصویری را که مولف از جهان و جهان بینی خود ارائه می دهد، در متن کشف نماید. حوزه پژوهش ما در این تحقیق، بررسی شیوه های بیانی بیهقی در تحلیل بی اعتمادیهای دربار مسعود غزنوی است. بیهقی از جمله نویسندگانی است که با استفاده از امکانات بیانی، تصویری از محیط غیرقابل اعتماد پیرامون خود ارائه می دهد. با مطالعه فضای غیرشفاف دستگ...

15 صفحه اول

بی اعتمادی در دستگاه مسعود غزنوی و دلایل آن در تاریخ بیهقی

با مطالعۀ تاریخ بیهقی، روابط تیرۀ چهره های طراز اول غزنویان و فضای غیرشفاف حاکم بر دربار مسعود غزنوی بخوبی مشهود است. بی اعتمادی، فریبکاری، تظاهر و دروغ ویژگی تقریباً مشترک بین ارکان حکومت سلطان مسعود است. جناح بندی درباریان و منازعۀ محمد و مسعود در جانشینی محمود، خودبینی و خودرأیی سلطان، جاسوسی ، دورویی و تظاهر، تهمت، انتقام و فساد در نظام اقتصادی و اجتماعی، از مهم ترین مصادیق بی اعتمادی در دست...

full text

بی‌اعتمادی در دستگاه مسعود غزنوی و دلایل آن در تاریخ بیهقی

با مطالعۀ تاریخ بیهقی، روابط تیرۀ چهره­های طراز اول غزنویان و فضای غیرشفاف حاکم بر دربار مسعود غزنوی بخوبی مشهود است. بی­اعتمادی، فریبکاری، تظاهر و دروغ ویژگی تقریباً مشترک بین ارکان حکومت سلطان مسعود است. جناح­بندی درباریان و منازعۀ محمد و مسعود در جانشینی محمود، خودبینی و خودرأیی سلطان، جاسوسی­، دورویی و تظاهر، تهمت، انتقام و فساد در نظام اقتصادی و اجتماعی، از مهم­ترین مصادیق بی­اعتمادی در دست...

full text

خردورزی‌های مسعود غزنوی در تاریخ بیهقی در آیینۀ نظریۀ سه‌بعدی خرد آردلت (3D-WS)

مفهوم خردمندی در متون فلسفی، دینی و ادبی نظیر اوستا، مینوی خرد، شاهنامه، گلستان، بوستان، کلیله‌ودمنه، دیوان ناصرخسرو، تاریخ بیهقی و... قدمتی دیرینه دارد. پیچیدگی مفهوم خرد بر اساس فرهنگ‌ها به این منجر شده که تاکنون تعریف جامعی از سوی نظریه‌پردازان بیان نشود؛ با وجود این، در این زمینه که خردمندی مشتمل بر دانش، بینش،...

full text

عنصر «گفتگو» در تاریخ بیهقی

چکیده در محیط دربار سلطان مسعود غزنوی، بی اعتمادی عمیقی در لایه¬های مختلف حکومت وجود داشت که زمینۀ انواع توطئه¬ها و فتنه¬انگیزی¬ها را فراهم می¬آورد. ابوالفضل بیهقی به کمک ابزارهایی هم¬چون عنصر داستانی «گفتگو»، کوشیده است به نحوی زیرکانه و پوشیده آن واقعیت¬ها را آشکار سازد و آن¬ها را در بوته نقد قرار دهد. بیهقی با این انگیزه و هدف خاص از طریق گفتگو به توصیف دقیق شخصیت¬ها و روابط آنها پرداخته اس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات و تحقیقات ادبی

جلد ۵، شماره ۱۶، صفحات ۱۱۹-۱۴۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023